خشکی پوست و درمان آن با درمانهای خانگی و طب ایرانی، موضوع این مقاله است که در ادامه بیشتر بررسی خواهد شد.
بهتر است قبل از هر چیز به تعریف خشکی پوست بپردازیم تا مشخص شود آیا پوست ما خشک به حساب می آید یا خیر؟
تعریف خشکی پوست
واقعیت این است که اگر کسی به دنبال خواندن این مقاله باشد خشکی پوست را تجربه کرده و نیازی به توضیح واضحات نیست.
خشکی پوست معمولاً جدی نیست. خشکی پوست اغلب موقت است – مثلاً فقط در پاییز به آن مبتلا میشوید – اما ممکن است یک بیماری مادام العمر باشد.
این اختلال یک وضعیت ناخوشایند است که با پوسته پوسته شدن، خارش و ترک خوردگی پوست مشخص میشود که می تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. ممکن است پوست شما به طور طبیعی خشک باشد. اما حتی اگر پوست شما تمایل به چربی دارد، احتمال دارد هر از چند گاهی دچار خشکی پوست شوید.( شاید همه ما زمانی به دانستن اطلاعات این مقاله نیازمند شویم ).
تعریف خشکی پوست در منابع طب ایرانی:
در کتب طب ایرانی از کلمات قشف و تقشر جلد یعنى خشونت و درشتى پوست نام برده شده است.
علل و عوامل خشکی پوست از نظر طب رایج:
خشکی پوست اغلب یک دلیل محیطی دارد. همچنین در موارد کمتر، برخی بیماری ها می توانند به طور قابل توجهی بر روی پوست شما تأثیر بگذارند.
[aparat id=’eawBK’]
1-هوای گرم یا سرد (گرمایش مرکزی، اجاقهای چوبی، بخاری و شومینه همگی باعث کاهش رطوبت و خشک شدن پوست میشوند) حمام و دوش آب گرم، دوش گرفتن یا حمام طولانی و گرم
2- رطوبت کم هوا (آب و هوای خشک)
3-فرو کردن اندامها در آب گرم به مدت طولانی (مانند شغل پرستاران و ارایشگران)
4-شنای مکرر، به خصوص در استخرهای دارای کلر
5-صابونهای خشن و شوینده ها ( بسیاری از صابونها، شویندهها و شامپوهای محبوب، رطوبت پوست شما را از بین میبرند زیرا برای از بین بردن چربی تولید شده اند)
6- بیماریهای پوستی ( افراد مبتلا به بیماریهای پوستی مانند درماتیت آتوپیک (اگزما) یا پسوریازیس مستعد خشکی پوست هستند)
7- سن 40 سالگی یا بیشتر (بیش از 50 درصد افراد مسن پوست خشک دارند)
از دیدگاه طب ایرانی پوست افراد مسن دچار ضعف میشود و درمان اختلالاتی مانند خشکی و خارش پوست در این سنین مشکل تر از افراد عادی است.
تشخیص:
احساس خشنی و سفتی پوست توسط خود فرد، به ویژه پس از دوش گرفتن و شنا
پوستی که در لمس کردن توسط پزشک یا خود فرد خشن به نظر میرسد
خارش پوست می تواند نشانه ای از خشکی پوست باشد
پوسته پوسته شدن یا ور آمدن یا لایه برداری کم تا شدید پوست نشانه دیگری از خشکی پوست است
خطوط یا ترک های ظریف یا عمیق پوست،تغییر رنگ خاکستری و سرخی در پوست همه نشانه هایی از خشکی پوست هستند.
[aparat id=’fTICa’]
درمانهای خانگی:
1- استفاده روزانه از روغن بادام شیرین یا روغن کدو حتی در حساس ترین نقاط بدن از جمله دور چشم و دور دهان
2-استفاده روزانه از وازلین در بزرگسالان، وازلین پوست را در یک لایه محافظ میپوشاند و رطوبت را در زیر به دام میاندازد. این کمک میکند تا لکههای پوستی خشک و تحریک شده، بهبود یابد.
3- حمام جو دوسر، با استفاده از یک غذاساز، بلغور جو دوسر را به صورت پودر ریز خرد کرده، سپس آن را در آب درون یک وان یا تشت پلاستیکی بزرگ ریخته و بهم بزنید و به مدت 20 دقیقه در این آب غوطه ور شوید. میتوانید یکی از محصولات تجاری موجود را برای ایجاد خیساندن بلغور جو دوسر امتحان کنید.
4- وقتی پوست شما خشک میشود، آنتی اکسیدانها قادرند این اسیب را جبران کنند و کمک به ترمیم پوست میکنند، پس مصرف غذاهای غنی از آنتی اکسیدان شامل بلوبری، گوجه فرنگی، هویج، لوبیا، نخود فرنگی، عدس و ماهی قزل آلا میتواند در درمان خشکی پوست موثر باشد.
5- استفاده از دستکش برای ممانعت از تماس با اب سرد و اب گرم.
6- دمای دوش خود را تنظیم کنید، آبگرمکن را در حالت گرم( WARM )قرار دهید نه حالت داغ ( HOT ). درمان خشکی پوست گاهی اوقات به سادگی تغییر روال دوش گرفتن است. در حالی که بیشتر مردم تمایل به دوش آب گرم دارند، این میتواند پوست را سوزانده و باعث آسیب شود، زمان دوش را به 10 دقیقه کاهش دهید.
برخی صابون هایی که ادعا می کنند پوست را مرطوب و ترمیم میکنند در مصرف طولانی مدت، ممکن است نتیجه معکوس داشته باشند. آنها میتوانند واکنشهای آلرژیک ایجاد کرده و با مواد شیمیایی سخت، پوست را نازک کنند. پس به دنبال صابونهای معمولی باشید که در ضمن عطر و بوی کمتری هم داشته باشد.
7-استفاده از یک رطوبت ساز محیط، تنظیم شده روی 60 درصد
8- از مواد حساسیت زا و تحریک کننده خودداری کنید بروز ناگهانی خشکی پوست ممکن است به لباسی که میپوشید مثل لباس پشمی یا آنچه پوست خود را در معرض آن قرار داده اید مثل دئودورانت های بدن مرتبط باشد.
9- استفاده از ضد آفتاب
10- در هوای سرد یا باد تا حد ممکن پوست را بپوشانید.
چه موقع لازم است به پزشک مراجعه کنیم؟
بیشتر موارد خشکی پوست به خوبی به تغییر سبک زندگی و درمانهای خانگی پاسخ میدهد.
در این موارد به پزشک مراجعه کنید:
- پوست شما علیرغم تمام تلاش شما بهبود نمییابد.
- خشکی پوست همراه با قرمزی است.
- خشکی و خارش در خواب اختلال ایجاد میکند
- در اثر خراشیدن زخم باز یا عفونت دارید
- مناطق وسیعی از پوست ، پوسته پوسته شده است
تشخیص:
پزشک شما یک معاینه بدنی انجام میدهد و در مورد سابقه پزشکی شما، از جمله زمان شروع خشکی پوست، عواملی که باعث بهتر یا بدتر شدن آن میشود، عادتهای استحمام، رژیم غذایی و نحوه مراقبت از پوست از شما سوال میکند.
ممکن است آزمایش تیروئید درخواست شود (تعادل هورمونهای تیروئید نقش موثری در سلامت پوست دارند و کم کاری تیروئید باعث خشکی پوست میشود).
در موارد زیر که فرد مبتلا به بیماری های جدی تر پوستی است ممکن است از لوسیون های حاوی هیدروکورتیزون برای درمان استفاده شود:
1-درماتیت آتوپیک یا اگزما ( قسمت هایی از پوست ملتهب، قرمز، ترک خورده و زمخت می شود و با خارش پوست و گاهی تاول همراه است)
2-ایکتیوز (نوع خاص و شدید خشکی پوست است که با خشکی شدید و پوسته پوسته شدن پوست بهویژه در دستها مشخص میشود. اغلب فرمهای این بیماری ارثی است)
3-پسوریازیس ( یا بیماری صدف، یک بیماری خودایمنی است که با پلاک های قرمز رنگ با پوشش سفید یا نقره ای از سلول های مرده مشخص می شود)
[aparat id=’t3rDX’]
درمان در طب ایرانی:
و اما در طب ایرانی علاوه بر تمامی موارد ذکر شده به صورت تخصصی درمانهای زیر انجام میشود:
در طب ایرانی خشکی پوست میتواند نشانی از سودا باشد و درمان سودا از جمله ماء الجبن و رطوبت بخشی مزاج با خوردن:
- گوشت بره و نوشیدن شیر تازه
- ماش
- کدواسفناج
- روغن بادام شیرین و لزوم آرامش
- و روغن مالی با روغنهایی مثل بنفشه و بادام
توصیه میشود.
برسی معده و کبد از جمله بررسیهایی است که در پوست خشک توسط متخصصین طب ایرانی انجام می گیرد و درمان های مربوطه صورت میپذیرد.
باید یادآور شویم که درمان در طب ایرانی اختصاصی برای هر فرد انجام میشود به این علت که در طب ایرانی با توجه به مزاج هر شخص بیماری درمان میشود پس نمیتوان درمانهای توصیه شده متخصصان طب ایرانی برای خشکی پوست دیگران را عمومیت داده و استفاده بنماییم که گاها با توجه به اختلاف در مزاجها میتواند مضر هم باشد.
تصحیح و ویرایش: دکتر الهام شیربیگی (مدیر کارگروه پوست، مو و زیبایی)
۳ دیدگاه ها