اندومتریوز در طب سنتی راهکارهای درمانی خاص خود را دارد.که در این مقاله به آن اشاره می کنیم.
لایه داخلی رحم آندومتر نام دارد.اندومتریوز اختلالی است که در آن بافت مشابه لایه رحم در خارج از حفره رحم تشکیل شده و رشد می‌کند.
اندومتریوز در طب سنتی ایران نام خاصی ندارد.
اما ذیل مبحث اورام رحم به برخی از علایم آن در اورام گرم و سرد رحمی اشاره شده است که به نظر میرسد با این بیماری قابل تطبیق باشد.
درمان آندومتریوز
قابل درک است که شما می‌خواهید سریع درد و سایر علائم اندومتریوز را تسکین دهید.
در صورت عدم درمان، این شرایط می‌تواند زندگی شما را مختل کند.
متاسفانه آندومتریوز هیچ درمانی ندارد، اما علائم آن قابل مدیریت است.
گزینه‌های پزشکی و جراحی برای کمک به کاهش علائم و مدیریت عوارض احتمالی موجود است.
پزشک شما ممکن است ابتدا معالجات محافظه کارانه را امتحان کند.
در صورت عدم بهبود وضعیت ممکن است آنها عمل جراحی را توصیه کنند.
همه نسبت به این گزینه‌های درمانی واکنش متفاوتی نشان می‌دهند.
پزشک به شما کمک می‌کند تا یکی از بهترین موارد را برای درمان‌تان پیدا کنید.
ممکن است پیدا کردن گزینه‌های تشخیص و درمان مناسب در اوایل بیماری خسته کننده و اذیت کننده باشد.
به دلیل مشکلات باروری، درد و ترس از عدم تسکین، این بیماری از نظر روحی می‌تواند مشکل باشد. بهتر است تلاش کنید اطلاعات خود را در مورد این بیماری بالا ببرید و یک گروه پشتیبانی پیدا کنید.
بهتر است بدانید به غیر از درمانهای رایج برای کنترل شرایط، از گزینه طب سنتی هم برای کمک به درمان اندومتریوز میتوانید استفاده کنید. گزینه‌های درمانی شامل موارد زیر است:
داروهای ضد درد
میتوانید داروهای بدون نسخه مانند داروی ایبوپروفن را امتحان کنید، اما در همه موارد مؤثر نیستند.
خوشبختانه برای کنترل درد اندومتریوز طب سنتی و مکمل کمک شایانی می‌کند.
دمنوش بابونه روزی سه بار هر بار یک قاشق غذاخوری از سه روز قبل از قاعدگی تا روز سوم می‌تواند درد را تا حد زیادی کاهش دهد.
طب سوزنی هم در این زمینه کمک کننده است. جهت استفاده از خدمات طب سوزنی به متخصص طب چینی مراجعه کنید.
هورمون درمانی
مصرف هورمون‌های مکمل بعضی اوقات می‌تواند درد را تسکین داده و پیشرفت آندومتریوز را متوقف کند.
هورمون درمانی به بدن شما کمک می‌کند تا تغییرات هورمونی ماهانه را که باعث رشد بافتی می‌شود را تنظیم کند.
قرص های ضد بارداری هورمونی
قرص‌های ضد بارداری هورمونی با جلوگیری از رشد ماهانه و ایجاد بافت آندومتر، باروری را کاهش می‌دهند.
قرص‌های ضد بارداری و حلقههای واژینال می‌توانند درد در آندومتریوز کمتر شدید را کاهش یا حتی از بین ببرند.
تزریق آمپول دپو مدروکسی پروژسترون همچنین در قطع قاعدگی مؤثر است.
رشد آندومتر کاشته شده در نقاط مختلف را متوقف می‌کند.
درد و علائم دیگر را تسکین می‌دهد.
این دارو ممکن است انتخاب اول نباشد، چون خطر کاهش تولید استخوان، افزایش وزن و افزایش خطر بروز افسردگی در برخی موارد را دارد.
آگونیستها و آنتاگونیست‌های هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH)
خانمها آگونیستها و آنتاگونیست‌های هورمون رها کننده گنادوتروپین (GnRH) را میگیرند تا تولید استروژن که تحریک کننده تخمدانها است را مسدود کنند. استروژن هورمونی است که به طور عمده مسئول رشد خصوصیات جنسی زنان است. مسدود کردن تولید استروژن مانع از قاعدگی می‌شود و یائسگی مصنوعی ایجاد می‌کند.
گنادوتروپین (GnRH) درمانی دارای عوارض جانبی مانند خشکی واژن و گرگرفتگی است. و بروز این علائم مصرف این دسته از داروها را محدود می‌کند.
دانازول
دانازول یکی دیگر از داروهای مورد استفاده برای قطع قاعدگی و کاهش علائم است. در حالی که از دانازول استفاده می‌کنید، بیماری ممکن است به پیشرفت خود ادامه دهد. دانازول می‌تواند عوارض جانبی از جمله آکنه و هیرسوتیسم داشته باشد. هیرسوتیسم رشد غیر طبیعی مو در صورت و بدن شماست.
سایر داروها در حال مطالعه هستند که ممکن است علائم را بهبود ببخشند و پیشرفت بیماری را کند کنند.
جراحی محافظه کارانه
جراحی محافظه کارانه برای زنانی است که می‌خواهند باردار شوند و یا درد شدیدی را تجربه می‌کنند و علیرغم درمان هورمونی پاسخ مناسب دریافت نکنند. هدف از جراحی محافظه کارانه حذف یا از بین بردن رشد آندومتر بدون آسیب رساندن به اندامهای تولید مثل است.
لاپاروسکوپی، یک عمل جراحی با حداقل تهاجم، برای دیدن و تشخیص، آندومتریوز است. همچنین برای از بین بردن بافت آندومتر استفاده می‌شود. یک جراح برش‌های کوچکی در شکم ایجاد می‌کند تا از طریق عمل جراحی، بزرگترها را جدا کرده یا آنها را سوزانده یا بخار کند. این روزها معمولاً از لیزر به عنوان روشی برای از بین بردن این بافت “خارج از مکان” استفاده می‌شود.
عمل جراحی هیسترکتومی
به ندرت، اگر وضعیت شما با سایر درمانها بهبود نیابد، ممکن است پزشک شما یک هیسترکتومی کامل را به عنوان آخرین راه حل پیشنهاد کند.
در طی یک هیسترکتومی کلی، یک جراح رحم و دهانه رحم را برمیدارد. آنها همچنین تخمدانها را برمیدارند. زیرا تخمدانها استروژن ایجاد می‌کنند و استروژن باعث رشد بافت آندومتر می‌شود. علاوه بر این، جراح ضایعات قابل مشاهده اندومتریوز را نیز برمیدارد.
هیسترکتومی معمولاً درمانی برای آندومتریوز محسوب نمیشود. شما نمیتوانید بعد از هیسترکتومی باردار شوید. اگر به فکر ایجاد خانواده هستید، باید به فکر سایر راههای درمانی باشید.
تشخیص اندومتریوز
علائم آندومتریوز می‌تواند مشابه علائم سایر بیماریها مانند کیست تخمدان و بیماری التهابی لگن باشد. درمان درد شما نیاز به یک تشخیص دقیق دارد.
پزشک شما یک یا چند آزمایش زیر را انجام می‌دهد:
تاریخچه تفصیلی
پزشک علائم و سابقه شخصی یا خانوادگی آندومتریوز را یادداشت خواهد کرد.
ارزیابی سلامت عمومی همچنین ممکن است برای تعیین اینکه آیا علائم دیگری از یک اختلال طولانی مدت وجود دارد، انجام شود.
معاینه بدنی
در طی معاینه لگن، پزشک به طور دستی شکم شما را برای تشخیص کیست یا چسبندگیهای پشت رحم معاینه خواهد کرد.
سونوگرافی
پزشک شما ممکن است از سونوگرافی واژینال یا سونوگرافی شکمی استفاده کند.
هر دو نوع سونوگرافی تصاویری از اندام تولید مثل شما را ارائه می‌دهد. این تصاویر به پزشک شما در شناسایی کیستهای مرتبط با اندومتریوز کمک می‌کنند،
اما در رد این بیماری مؤثر نیستند. بدین معنی که اگر در سونوگرافی کیست دیده نشد ولی سایر علایم اندومتریوز وجود داشت، نیاز به روشهای دقیقتر تشخیصی وجود دارد.
لاپاروسکوپی
تنها روش مشخص برای شناسایی آندومتریوز، مشاهده مستقیم آن است.
این کار با یک عمل جراحی جزئی که به لاپاراسکوپی معروف است انجام می‌شود. پس از تشخیص، می‌توان بافت را در حین عمل جراحی برداشت.
پیش آگهی آندومتریوز
اندومتریوز یک بیماری مزمن است که درمان ثابت شده ندارد. ما هنوز نمیفهمیم چه چیزی باعث آن می‌شود.
اما این بدان معنا نیست که این شرایط باید بر زندگی روزمره شما تأثیر بگذارد.
درمانهای موثری برای مدیریت مشکلات درد و باروری، مانند داروها، هورمون درمانی و جراحی وجود دارد.
علائم آندومتریوز معمولاً بعد از یائسگی بهبود مییابد.
غذاهایی که ممکن است بر آندومتریوز تأثیر منفی بگذارند
سبک زندگی می‌تواند بر پیشرفت اندومتریوز تأثیر بگذارد و سبک زندگی نادرست می‌تواند خطر پیشرفت آن را افزایش دهد.
این گزینهها همچنین می‌تواند بر روی میزان درد اندومتریوز یا مدیریت صحیح عوارض آن اثر بگذارد.
اگرچه برای کشف ارتباط کامل برخی غذاها یا عادات سبک زندگی با ایجاد یا بدتر شدن این بیماری باید تحقیقات بیشتری انجام شود، اما عوامل زیر ممکن است بر آندومتریوز تأثیر منفی بگذارد:
- رژیم غذایی پر از چربی ترانس. تحقیقات نشان داده است که میزان بالاتری از تشخیص آندومتریوز در زنانی که چربی ترانس بیشتری مصرف می‌کنند، وجود دارد. چربی ترانس عمدتاً در غذاهای سرخ شده، فرآوری شده و فست فودها مشاهده می‌شود.
- مصرف گوشت قرمز. برخی تحقیقات افزایش خطر ابتلا به اندومتریوز را با مصرف زیاد گوشت قرمز نشان دادهاند.
- گلوتن. یک مطالعه شامل 207 زن مبتلا به آندومتریوز نشان داد که 75 درصد از آنها بعد از حذف گلوتن از رژیم غذایی، کاهش درد داشتند.
- غذاهای پر FODMAP. در یک مطالعه مشخص شد که علائم اندومتریوز در افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر (IBS) و آندومتریوز که رژیم کم FODMAP را دنبال کرده‌اند، بهبود یافته است.
- غذاهایی که می‌توانند بر تنظیم هورمون‌ها، به ویژه تعادل استروژن تأثیر بگذارند، می‌توانند بر روی افراد مبتلا به آندومتریوز تأثیر منفی بگذارند.
- علاوه بر این، مصرف غذاهایی که باعث ایجاد التهاب در بدن می‌شوند، منجر به درد بیشتر یا پیشرفت این اختلال می‌شوند، جلوگیری یا محدود کنید. این مواد غذایی عبارتند از:
- الکل
- کافئین
- گلوتن
- گوشت قرمز
- اشباع و چربی ترانس
غذاهایی که ممکن است در اندومتریوز تأثیر مثبت داشته باشند
برای مقابله با التهاب و درد ناشی از اندومتریوز، بهتر است یک رژیم غذایی با مواد مغذی متراکم و مناسب تهیه کنید که در درجه اول گیاهی و سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی باشد. این موارد را به رژیم غذایی خود اضافه کنید:
- غذاهای فیبری مانند میوه، سبزیجات، حبوبات و غلات کامل
- غذاهای سرشار از آهن مانند سبزیجات دارای برگ تیره، کلم بروکلی، لوبیا، غلات غلیظ، آجیل و دانه
- غذاهای سرشار از اسیدهای چرب ضروری، مانند ماهی قزل آلا، ساردین، شاه ماهی، گردو، چیا و دانه های کتان
- غذاهای سرشار از آنتی اکسیدان موجود در میوهها و سبزیجات رنگارنگ مانند پرتقال، انواع توتها، اسفناج و چغندر
مطمئن شوید که هنگام خوردن غذاهای خاص به نحوه عملکرد بدن خود توجه می‌کنید.
یک دفتر یادداشت داشته باشید و در مورد غذاهایی که میخورید و علایمی که ایجاد می‌شود در آن را یادداشت کنید.
ملاقات با یک متخصص تغذیه را در نظر بگیرید.
آنها می‌توانند به شما در برنامهریزی وعدههای غذایی مناسب به شما کمک کنند، زیرا هیچ رویکردی با اندازه یکسان وجود ندارد.
مکمل هایی که ممکن است به شما کمک کنند
علاوه بر خوردن یک رژیم غذایی سالم، مکمل‌ها نیز ممکن است مفید باشند.
یک مطالعه کوچک از منبع معتبر که بر روی 59 زن مبتلا به اندومتریوز انجام شد، نشان داد که مصرف روزانه 1200 واحد بین المللی (IU) ویتامین E و 1000 IU ویتامین C می‌تواند باعث کاهش درد مزمن لگن و کاهش التهاب شود.
ویتامین E در بادام، فندق، پسته، تخمه آفتابگردان، جوانه گندم، ماهی قزلآلا و سالمون وجود دارد.
مطالعه دیگری نشان داد که مصرف مکمل روی، ویتامینهای A ، C و E. در زنان مبتلا به اندومتریوز باعث کاهش مارکرهای استرس اکسیداتیو محیطی و افزایش مارکرهای آنتی اکسیدانی می‌شوند.
کورکومین ممکن است در مدیریت اندومتریوز کمک کند.
این قسمت ضد التهاب زردچوبه ادویه معروف است. یک مطالعه نشان داد که کورکومین با کاهش تولید استرادیول، سلول‌های آندومتر را مهار می‌کند.
زردچوبه و کورکومین فواید درمانی زیادی نیز دارند.
یک مطالعه بزرگ آینده نگر، نشان داد که میزان بروز اندومتریوز در خانمهایی که میزان ویتامین D بالاتری در خون دارند و افرادی که رژیم غذایی با میزان لبنیات بالاتری دریافت کرده‌اند کمتر بوده است.
علاوه بر ویتامین D، کلسیم و منیزیم موجود در غذاها یا مکمل‌ها نیز می‌توانند مفید باشند.
ورزش و روشهای درمانی جایگزین
ورزش ممکن است به مدیریت اندومتریوز نیز کمک کند. دلیل این امر است که ورزش می‌تواند سطح استروژن را کاهش داده و هورمون‌های ” ایجاد کننده احساس خوب” مانند دوپامین، سروتونین، اندورفین و اکسیتوسین را آزاد کند.
علاوه بر روشهای مرسوم درمان، درمانهای جایگزین ممکن است برای زنان مبتلا به آندومتریوز بسیار مفید باشد.
به عنوان مثال، تکنیکهای آرامش ممکن است مفید باشد که می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- مراقبه
- یوگا
- طب سوزنی
- ماساژ
اندومتریوز در طب سنتی ایران
همانطور که اشاره شد، در طب سنتی ایران اسم اندومتریوز وجود ندارد.
برای برخورد با اندومتریوز در طب سنتی باید به موارد زیر توجه کرد:
- غذاهای سودازا محدود شده و از غذاهای سبک و سالم استفاده شود.
- برخورداری از آب و هوای مناسب و سالم
- پرهیز از استرس و افکار بد و منفی
- ورزش و فعالیت فیزیکی مناسب
- خواب و استراحت کافی
- برقراری لینت طبع که از طریق مصرف به اندازه فیبر در رژیم غذایی امکان پذیر است.
کنترل درد اندومتریوز در طب سنتی ایران
- چهار قاشق غذاخوری از مخلوط گل بابونه، گل سرخ، گل ختمی و گل پنیرک را در یک و نیم لیوان آب جوشانده و پس از ده دقیقه جوشیدن صاف کرده و دو بار در هفته هر بار بیست دقیقه در آب آن بنشیند. میتوانید به ترکیب فوق یک قاشق غذاخوری تخم کتان یا یک قاشق غذاخوری تخم شنبلیله و ناخنک اضافه کنید.
- زیر شکم خود را با روغن زنجبیل روغن‌مالی کنید. این کار را از سه روز قبل روز قبل قاعدگی تا روز سوم خونریزی یک تا سه بار در روز انجام دهید.
- دم‌کرده یک قاشق مرباخوری بابونه و یک قاشق مرباخوری زنجبیل (یک بند انگشت زنجبیل تازه) روزی سه بار از سه روز قبل از قاعدگی تا سه روز بعد از شروع خونریزی
- در صورتی که درد با درمانهای فوق بهبود نیافت با متخصص طب ایرانی مشورت کنید.
نکات مهم برای اولین ملاقات با پزشک
اولین ملاقات شما احتمالاً با پزشک متخصص طب سنتی و یا متخصص زنان خواهد بود. اگر به دنبال درمان ناباروری هستید، ممکن است به پزشک متخصص در زمینه ناباروری ارجاع داده شوید. از آنجا که قرار ملاقاتها می‌تواند کوتاه باشد و به خاطر سپردن هر چیزی که می‌خواهید در مورد بحث صحبت کنید دشوار است، ایده خوبی است که قبل از قرار ملاقات خود را آماده کنید.
آنچه شما میتوانید انجام دهید
- لیستی از علائمی را که تجربه می‌کنید، تهیه کنید. تمام علائم خود را درج کنید، حتی اگر فکر نکنید که آنها مرتبط هستند.
- لیستی از هرگونه دارو، گیاهان یا مکمل‌های ویتامین مصرف شده را تهیه کنید. هر چند وقت یکبار آنها را مصرف می‌کنید و دوز مصرف چقدر است.
- اگر ممکن است یکی از اعضای خانواده یا یک دوست نزدیک شما را همراهی کند. ممکن است در بازدید خود اطلاعات زیادی کسب کنید و یادآوری همه چیز دشوار است.
- یک دفترچه یادداشت یا یک دستگاه الکترونیکی با خود ببرید. از آن برای یادداشت کردن اطلاعات مهم در طول بازدید خود استفاده کنید.
- لیستی از سوالات را برای طرح سوال از پزشک خود تهیه کنید. مهمترین سؤالات خود را در وهله اول ذکر کنید، تا مطمئن شوید که به آن نکات پرداخته‌اید.
برای آندومتریوز، برخی از سؤالات اساسی که باید از پزشک خود بپرسید عبارتند از:
- آندومتریوز چگونه تشخیص داده می‌شود؟
- چه داروهایی برای درمان اندومتریوز وجود دارد؟ آیا دارویی وجود دارد که بتواند علائم من را بهبود ببخشد؟
- چه عوارض جانبی از مصرف دارو می‌توان انتظار داشت؟
- تحت چه شرایطی جراحی را توصیه می‌کنید؟
- آیا قبل از عمل یا بعد از جراحی دارو مصرف خواهم کرد؟
- آیا آندومتریوز بر توانایی من در بارداری تأثیر خواهد گذاشت؟
- آیا درمان آندومتریوز می‌تواند باروری مرا بهبود ببخشد؟
- آیا میتوانید روشهای درمانی دیگری را که ممکن است امتحان کنم توصیه کنید؟
۲ دیدگاه ها