گل محمدی در بارداری تاثیر خوب و مثبتی دارد.
گل سرخ در متون طب سنتی ایران، به نام‌های گل محمدی، گل سرخ صد پر، گل گلاب، ورد احمربستانی و … شناخته شده است و با گل رز زینتی متفاوت است.
نام علمی این گیاه Rosa damascene و به نام های انگلیسی Damask rose، Monthly rose یا Persian rose نیز شناخته می شود.
گیاه شناسی گل سرخ
درختچه کوچک با شاخه های زیاد و تیغهای ریز دارد که برگهای آن رویِ سبز براق و پشت خزی دارند.
گل‌های این درختچه صورتی کمرنگ و بسیار معطر است. در بهار شکوفه می زنند.
اکثراً در ایران بخصوص در کاشان، قمصر، راوند، قزوین، میمند و آذربایجان یافت می شود. برخی اثرات درمانی گل های کاشان با اثرات درمانی گل های آذربایجان متفاوت است،
مثلا اینکه گل سرخ کاشان بیشتر باعث لینت مدفوع می‌شود.
مزاج گل سرخ
– در کل، این گیاه دارای مزاجی معتدل بوده که در بعضی انواع گل سرخ، مزاج گیاه سرد و خشک ذکر شده است.
ولی معمولا گلسرخ و گلاب، چندمزاجی هستند و برخی اثراتِ آنها گرم و برخی دیگر، سرد است.
– روغن این گل نیز در بیشتر مزاج‌ها قابلیت استفاده دارد و در کل معتدل محسوب می‌شود.
– گلاب تا حدی، مزاج معتدل مایل به سردی دارد.
عوارض کلی گل سرخ
زیاده روی در مصرف گل سرخ می‌تواند منجر به کاهش نیروی جنسی شود.
در افراد بسیار ضعیف می‌تواند باعث ایجاد عطسه و آبریزش از بینی و زکام شود.
همچنین مصرف زیاد آن باعث سفیدی مو می‌شود.
خواص گل محمدی در طب سنتی ایرانی
گل تازه:
گلبرگ‌ها و غنچه تازه ی گیاه، شادی بخش و تقویت کننده ی اعضای بدن است.
در صورت مصرف زیاد می تواند باعث ایجاد اسهال شود و برای دفع امراض صفراوی و بلغمی مفید است.
ضماد گلبرگ‌های گلسرخ برای ورم های ناحیه ی مقعد، بهبودی ناراحتی های پوستی مانند انواع جوش ها، التیام زخمها و رفع زگیل استفاده می‌شود.
در اکثر داروهای ترکیبی به عنوان التیام دهنده استفاده می‌شود. بخصوص برای کاهش خونریزی و ترشحات رحم در بیماری‌های زنان استفاده می‌گردد.
در دردها ی سر، گوش، چشم، دندان و لثه و رفع بدبویی عرق و قطع عرق، می توان از این گیاه، به صورت موضعی استفاده کرد.
بوییدن این گل، برای تقویت قلب و مغز تجویز می شود.
از بخور این گل، در درمان ترشحات روان پشت حلق یا بینی استفاده می‌شود. در متون طبی برای رفع عفونت و پولیپ بینی نیز استفاده آن توصیه شده است.
گل خشک:
عصاره گل خشک شده برعکس گل تازه، اثر قبض و بندآوردگی دارد.
برای کاهش خونریزی‌هایی مثل خروج خلط های خونی از ریه و کاهش رطوبات معده تجویز می‌شود.
باعث تقویت قلب شده و برای بند آوردن اسهال‌های گرم استفاده می‌شود.
از ضماد برای خشک کردن ترشحات استفاده می‌شود.
روغن گل سرخ:
روغن گل سرخ اثر قبض و بندآوردگی دارد. باعث تحلیل ورم‌ها می‌شود.
می‌تواند به عنوان بازکننده مجاری و همین طور مسهل مورد استفاده قرار گیرد.
به صورت موضعی برای رفع دردهای سر و گوش و دندان، تقویت مغز و رفع بی خوابی استفاده می‌شود.
در ضایعات پوستی برای کاهش ضایعات سوختگی یا التیام زخمها می‌توان از روغن گل سرخ استفاده کرد.
در صورت مصرف خوراکی، این روغن می‌تواند مسهل باشد و التهاب معده، زخم روده، دل درد و دل پیچه را تسکین دهد.
همچنین به صورت تنقیه نیز برای کاهش دردها و زخم های روده ها استفاده می‌شود.
طرز تهیه:
گلبرگ‌های تازه را از کاسبرگ‌ها جدا کنید و داخل یک ظرف شیشه‌ای حاوی روغن کنجد یا روغن زیتون بریزید.
سپس در معرض آفتاب قرار بدهید. چند روز بعد، به محض سفید شدن گلبرگ‌ها، آنها را فشرده و تفاله را خارج کنید و دوباره گلبرگ تازه بریزید.
این کار را تا هفت بار تکرار کنید.
همچنین میتوانید آب گلبرگ‌های تازه را در روغن کنجد یا زیتون ریخته و روی آتش ملایم قرار دهید تا بجوشد
و عصاره گل در روغن آزاد شود. به این ترکیب، روغن گل پخته می‌گویند.
گلاب
گلاب، مقوی قلب، مغز، قوای بدن و تقویت کننده ی دهانه معده محسوب می‌شود. باعث ایجاد آرامش و نشاط در بدن می‌شود.
به همین دلیل در مراسم‌های عزاداری به جهت اینکه غم باعث سردی بدن می‌شود، به عنوان آرامش دهنده و گرمی بخش استفاده می‌شود.
آشامیدن گلاب جهت رفع ترشحات زکام و قطع خونریزی‌ها، و برای بیماری های ریوی مفید است.
برای دردهای دستگاه گوارش، درد معده و روده، دل پیچه، درد کبد و طحال توصیه می‌شود.
غرغره ی آن باعث بهبود خشونت صدا می‌شود و اثر ضد سرفه دارد. همچنین زخم ها و التهابات دهانی را التیام می بخشد.
بوییدن گلاب، برای بهبودی سردردهای گرم و درد چشم توصیه می‌شود. باعث تقویت مغز و حواس، ایجاد نشاط و تقویت قلب می‌شود.
استفاده موضعی گلاب برای کاهش خارش ها، کهیر، التیام زخم ها، رفع بدبویی عرق، پاک کنندگی پوست و رطوبت بخشی به آن موثر است.
ضمنا به عنوان ماسک صورت در انواع پوست ها به کاهش آکنه و جوش ها کمک می‌کند.
شربت جُلّاب
این شربت، مقوی قلب و شادی آور است.
طرز تهیه:
برای تهیه ی شربت جلاب، یک کیلو شکر یا نبات یا عسل را با سه کیلو گلاب مخلوط کنید و روی آتش ملایم قرار بدهید تا بجوشد.
سپس کف آن را بگیرید و بگذارید به قوام برسد. درنهایت، زعفران ساییده (تا سه گرم) را اضافه کنید و اجازه دهید چند قل بزند.
شعله را خاموش کنید و در ظرف را یک ربع ببندید تا زعفران دم بکشد. هنگام استفاده میتوانید با آب سرد یا عرقیات مناسب دیگر بنوشید.
این شربت به دلیل وجود زعفران، در خانم‌های باردار ممنوع است. برای تقویت بدن، قبل از اقدام به بارداری، و یا بعد از قطع خونریزی نفاس، قابل استفاده است.
گلقند
گلقند تهیه شده از گل‌های کاشان، گرم و مرطوب است و مقوی مغز و قلب و معده است.
رطوبات اضافی بدن را خشک می‌کند و ملین خوبی شناخته می‌شود.
گلقند عسلی برای افراد سردمزاج، و گلقند شکری برای افراد گرم مزاج تجویز می‌شود. گلقند در پیشگیری از سقط نیز نقش موثری دارد.
طرز تهیه:
گلبرگ‌های تازه را همراه با شکر یا عسل با و حتی مقداری گلاب، هم زده، در یک شیشه ریخته و در معرض آفتاب مستقیم، به مدت 40 روز قرار دهید
تا ترکیب یک رنگی بدست آید. حتما این ترکیب را هفته‌ای چند بار به هم بزنید.
کاربرد های گل محمدی در بارداری
در ادامه مقاله کاربردهای گل محمدی در بارداری معرفی و بررسی می‌شود.
رفع کمردرد
در مطالعه‌ای که بر روی مصرف روغن گل سرخ در بارداری انجام شده است به اثر مفید و درمانی آن در کاهش درد های کمر اشاره شده است.
همچنین گفته شده است که مصرف روغن گل سرخ می‌تواند توانایی عملکردی بیماران دچار کمر درد بارداری را افزایش دهد. در این مطالعه هیچ عارضه‌ای مشاهده نشده است.
کاهش ورم پاها در بارداری
برای کاهش ورم بارداری میتوانید از روغن گل سرخ به همراه سرکه استفاده کنید.
تهوع بارداری
مصرف یک قاشق چایخوری گلقند، قبل از غذا، به تقویت معده و کاهش تهوع کمک می‌کند.
کهیرهای بارداری
هر دو ساعت مقداری گلاب روی ضایعات بپاشید. اثر التیامی و آرامبخشی خواهد داشت.
اضطراب و استرس بارداری
گلاب، اثر آرام بخش دارد. بوییدن گلاب، و یا مصرف خوراکی گلاب و فالوده سیب در کاهش اضطراب و رفع فکر و خیال های مزاحم حاملگی کمکتان می‌کند.
برای کاهش استرس و اضطراب شدید، بخار گلاب را استنشاق کنید. گلاب را در یک ظرف پهن بریزید و در اتاقی که در آن می‌‌خوابید قرار دهید.
التهاب واژن و مجاری ادراری در حاملگی
نشستن در آبزن گلاب برای کاهش این التهاب ها کمکتان می‌کند. گاهی، با وجود طبیعی بودن آزمایش ادرار، سوزش وجود دارد.
معمولا این سوزش ادرار، به دلیل گرمی مزاج یا افزایش ماده صفرا است که گلاب در این موارد کمک کننده خوبی خواهد بود. ضمنا نوشیدن آب را هم افزایش دهید.
برای کاهش سوزش و خارش مدخل واژن، میتوانید گلاب را همراه با کمی سرکه سفید، داخل آب آفتابه بریزید
و روزی یک مرتبه، بعد از شستن ناحیه تناسلی خود، روی دهانه واژن خود بریزید
و آن را کاملا خشک نکنید. این دستور را تا دو هفته انجام دهید.
یبوست بارداری
در ادامه مقاله راهکارهای طب سنتی برای درمان یبوست بارداری با استفاده از گل سرخ معرفی و بررسی می‌شود.
-
روغن مالی با روغن گل سرخ:
روغن مالی شکم، گرچه در کاهش یبوست موثر است ولی به دلیل افزایش خطر سقط در زمان بارداری، منع مصرف دارد.
تنها روغنی که در زمان بارداری قابل استفاده است، روغن گل سرخ است.
از این روغن برای کاهش گرفتگی عضلات می توان استفاده کرد و باعث شلی عضلات نمی‌شود.
به همین دلیل، برای مصارف بارداری، حتما روغن گلسرخ خالص را از محل مطمئنی تهیه کنید.
-
گلبرگ‌های تازه‌ی گل سرخ:
مصرف خیسانده یا دمنوش گلبرگ‌های گل محمدی نیز برای رفع یبوست استفاده می‌شود.
بدین منظور، شب 10 گرم گلبرگ گل سرخ را در مقداری گلاب بخیسانید و صبح همراه با نبات شیرین کنید و به مدت سه روز درمیان مصرف کنید.
مطالعات مختلف ملین بودن این فراورده و اثر تحریکی آن بر حرکات روده را نشان داده اند، ولی در زمینه ی اثرات این فرآورده در بارداری، مطالعات کافی وجود ندارد.
البته تاکنون عارضه جانبی خاصی از مصرف مقادیر معمول این فراورده گزارش نشده است.
-
مصرف گلقند:
گلقند به تنهایی یا همراه با میوه تمرهندی برای رفع یبوست بارداری تجویز می‌شود.
گلقند تهیه شده از گل‌های کاشان، علاوه بر لینت مزاج در پیشگیری از سقط، کاهش نفخ و تقویت دستگاه گوارش نقش موثری دارد.
سوزش سر دل بارداری
از غذاهایی که در کاهش سوزش سر دل به شما کمک می کند، خوردن یک قاشق غذاخوری مربای گل سرخ بعد از هر وعده‌ی غذاست.
همچنین خوردن یک قاشق چایخوری روغن گل سرخ، به صورت خوراکی، قبل از غذا هم می تواند کمک کند.
حرف آخر:
قبل از مصرف گل محمدی در بارداری در سه ماهه اول، با یک متخصص طب ایرانی مشورت کنید. مخصوصا اگر حاملگی پرخطر دارید یا سابقه انقباضات رحم را دارید.
اصلاح و تایید متن: دکتر فاطمه مرادی (مدیر کارگروه بارداری)
۱ دیدگاه